Mój wywód zacznę małą retrospekcją. Wyobraźcie sobie mnie – niezależną, samodzielną i kreatywną kobietę:) Jestem akurat sama w domu z dzieckiem. Ulubiona ciuchcia zaczyna fałszować niemiłosiernie, aż w końcu przestaje grać. Ta zabawka mogła mi uratować życie i … zająć mojego malucha na kilka minut. „Pikuś!”- myślę – „Wymieniłam już setki baterii w życiu!”. Postanowiłam działać.
Mój mąż ma milion śrubokrętów! Tylko co z tego, skoro nigdy nie mogę ich znaleźć! Złapałam pierwszy lepszy i … doprowadziłam śrubę do takiego stanu, że ciężko było wyobrazić sobie, jaki łebek miała na początku. A i tak ani drgnęła. Nie przyjrzałam się jej zanim przystąpiłam do akcji. Szczerze mówiąc, to nie wiedziałam, że powinnam się przyglądać. Byłam święcie przekonana, że śruba to śruba, a nawet jak powinnam mieć inny śrubokręt (tak, przeszła mi przez głowę taka myśl), to uznałam, że najwyżej będzie trudniej, ale poradzę sobie. Niestety. Poległam. Zaczęłam więc rozgryzać temat śrubokrętów…
Dlaczego kiedyś, w odległej przeszłości, sprzedawca spytał mnie z przekąsem, czy chcę wkrętak?
Sprzedawca chciał coś udowodnić, ale umówmy się, że to jego problem. Następnym razem odburknę mu, że wolę używać potocznej nazwy „śrubokręt”, bo nazwa „wkrętak” jest zbyt techniczna i do mnie nie przemawia.
Jakie są najpopularniejsze rodzaje śrubokrętów?
- Śrubokręt płaski, którego końcówka przypomina małą łopatkę i pasuje do śrubek z wgłębieniem (zwanym gniazdem) w kształcie „kreski” na łebku;
- Śrubokręt gwiazdkowy, który ma końcówkę w kształcie gwiazdki i pasuje do śrubek o gwiazdkowej główce;
- Śrubokręty krzyżakowe, które mają końcówkę wyglądającą jak grot strzały.
Przy krzyżakowych jest nieco trudniej, bo są ich dwa główne typy: PH i PZ. Nie oszukujmy się, nie wszyscy je odróżniają. Jeśli chcecie znać różnicę, to przeczytajcie poniższy akapit. Jeśli nie, to omińcie go i przejdźcie do następnego.
Czym różnią się śrubokręty krzyżakowe PH i PZ?
- śrubokręt krzyżakowy PH
W tym wypadku zapamiętajmy, że pasuje on do śrubek, mających na główce wgłębienie w kształcie krzyżyka. I tyle.
- śrubokręt krzyżakowy PZ
Jego końcówka między ramionami „strzały” ma szersze wgłębienia, a w każdej z tych bruzd jest jakby dodatkowy krzyż. Dlatego mówi się o nim, że ma podwójny krzyż. W przeciwieństwie do PH, pasuje do śrub, które mają na gnieździe krzyżyk, ale między ramionami tego krzyża, wyżłobione są dodatkowe linie.
A co jeśli śruba, którą chcę odkręcić, ma jeszcze inne gniazdo?
Użyj takiego śrubokręta, który będzie miał analogiczny wzór jak ten na łebku. Tak więc, jeśli masz na łebku wydrążony kwadrat, to poszukaj śrubokręta z końcówką w kształcie kwadratu (śrubokręt kwadratowy). Jeśli zobaczysz gniazdo z sześcianem, to właściwy będzie śrubokręt sześciokątny (imbusowy). Prosta zasada – dopasujmy się do śruby i będzie znakomicie.
Dlaczego śrubokręt nie wchodzi mimo właściwej końcówki?
Śrubokręty różnią się nie tylko kształtami końcówek, ale i wielkością. Poza literami oznaczającymi typ końcówki (np. T przy gwiazdkowym), mają jeszcze różne numery. Im większa cyfra, tym większa i grubsza końcówka w śrubokręcie. A wielkość śrubokręta, trzeba dopasować do wielkości gniazda śruby. Czy teraz rozumiecie po jakiego grzyba majsterkowiczowi tyle śrubokrętów?
Ale zaraz zaraz, istnieją jeszcze śrubokręty z kręcącym się elementem. Do czego służą?
Śrubokręty z grzechotką (tak, nie przesłyszeliście się – grzechotka to oficjalne określenie) są bardzo praktyczne. Oczywiście z założenia droższe od „standardowych”. Ich mechanizm umożliwia odkręcanie śruby bez odrywania ręki od śrubokręta oraz bez odrywania śrubokręta od śruby (nie trzeba co chwilę celować śrubokrętem w gniazdo). Z mojego punktu widzenia główną zaletą śrubokrętów z grzechotką jest to, że zazwyczaj te renomowanych firm posiadają schowki na bity (końcówki). Jeśli nauczymy się z nich korzystać, to prawdopodobnie skończy się nasze bieganie po domu w poszukiwaniu właściwego śrubokręta.
Warto zapamiętać, że najczęściej używane śrubokręty to płaski, gwiazdkowy, krzyżakowy i imbusowy (sześciokątny) oraz śrubokręt z grzechotką. Alternatywę dla tradycyjnych śrubokrętów stanowi wkrętarka, ale o wkrętarkach już przecież było.
Na zakończenie małe uzupełnienie. Śruba składa się ze wspominanego już łebka, na którym jest gniazdo o różnym kształcie oraz trzonu z gwintem (tą, powiedzmy umownie, karbowaną częścią, którą się wkręca). Ufff i tego mi brakowało do pełnego obrazu sytuacji:)
P.S. Jeśli macie ochotę coś dodać lub podzielić się swoimi refleksjami, to komentujcie śmiało. A jeśli chcecie być na bieżąco oraz śledzić serie: „A to było tak” i „Majstropedia”, to dołączcie do Majstrowej na Facebooku.
